ATEX armaturen
Het begrip ATEX is afgeleid van de Franse benaming ‘ATmosphère EXplosible’.
We spreken in de verlichting vooral over gas- en stofexplosiegevaar. Het begrip ATEX behelst alle situaties waar een kans bestaat op gas- en stofexplosiegevaar. Bedrijven en organisaties die werken in explosiegevaarlijke omgevingen dienen maatregelen te nemen zodat werknemers op een veilige manier hun werkzaamheden kunnen uitvoeren. Hiervoor zijn ATEX normen of richtlijnen opgesteld. De locatie waar mogelijk explosiegevaar aanwezig is door bepaalde gassen of stoffen worden EX zones genoemd. Op locaties waar met brandbare materialen wordt gewerkt is veiligheid van groot belang.
Explosiegevoelige omgevingen en elektriciteit is dus een gevaarlijke combinatie. Yourlight levert armaturen die specifiek voor deze omgevingen zijn ontworpen. Deze Armaturen hebben het ‘ATEX’ label:
ATEX verlichting
Verlichting met het ATEX label is explosieveilige verlichting. In een armatuur kan immers kortsluiting ontstaan en vaak gaat dit in combinatie met een vonk. Als deze vonk in aanraking komt met brandbare- of explosiegevoelige gassen kan er een levensgevaarlijke situatie ontstaan.
Onze verlichting die geschikt is voor ATEX zones zijn zo ontworpen dat de elektronica bij een eventuele kortsluiting geen contact kan maken met de omgeving. Daarnaast is de behuizing van explosieveilig materiaal vervaardigd en zijn de armaturen water/stofdicht.
Ontstaan van een explosie
Explosiegevaar is aanwezig zodra een mengsel van lucht en een brandbare stof (in de vorm van gassen, dampen, nevels of stof) onder atmosferische omstandigheden wordt ontstoken en na ontsteking uitbreidt totdat alle brandbare stof verbrand is. Het explosiegevaar kan zich uiten in drie vormen:
- gasexplosiegevaar
- stofexplosiegevaar
- nevelexplosiegevaar
Werkgevers die te maken krijgen met explosiegevaar zijn actief binnen branches zoals de (petro) chemie, de verfindustrie, de papierindustrie, de voedingsmiddelenindustrie en de houtverwerkende industrie. Maar ook staalverwerkende bedrijven met conserveringshallen en/of spuitcabines, hebben te maken met explosiegevaar. Veel industriële bedrijven hebben ook locaties waar gevaarlijke stoffen of afval van gevaarlijke stoffen worden opgeslagen. Hier geldt ook vaak een ATEX zonering. En denk ook aan docking-stations van elektrische vorkheftrucks. Hier gelden ook ATEX-normen.
Verschillende omgevingen
De verschillende omgevingen zijn voor zowel gas als stof onderverdeeld in drie verschillende zones. Voor elke zones geldt een aparte ATEX certificering.
- Gas zone 0, 1 en 2
- Stof zone 20, 21 en 22
Voor de zones geldt hoe lager het getal hoe hoger het gevaar. Dus in het geval van gassen is er in Zone 0 een zeer hoog risico, in zone 1 een gemiddeld risico en in zone 2 een matig risico. En in het geval van stof waarbij de zone begint met een 2 om onderscheid te maken met gassen geldt het zelfde, zone 20 een zeer hoog risico, zone 21 een gemiddeld risico en zone 22 een matig risico.
In onderstaande tabellen is per zone wat dieper ingegaan op de risico’s per zone.
Zone-indelingen
Explosiegevaar | langdurig of vaak | regelmatig | zelden of kortstondig |
Door dampen, gassen of nevels | zone 0 | zone 1 | zone 2 |
Door brandbare stoffen | zone 20 | zone 21 | zone 22 |
Door stoflagen | zone 21 | zone 22 | NGG |
Zone | Omschrijving |
0 | een explosief gasmengsel is voortdurend of gedurende lange perioden aanwezig (meer dan 10% van de bedrijfsduur van een installatie of van de duur van een activiteit) |
1 | kans op aanwezigheid van een explosief gasmengsel onder normaal bedrijf is groot (tussen 0,1% en 10% van de bedrijfsduur van een installatie of van de duur van een activiteit) |
2 | kans op aanwezigheid van een explosief gasmengsel is gering en slechts gedurende korte tijd (minder dan 0,1% van de bedrijfsduur van een installatie of van de duur van een activiteit) |
20 | een explosiegevaarlijke stofwolk is voortdurend of gedurende lange perioden aanwezig (meer dan 10% van de bedrijfsduur van een installatie of van de duur van een activiteit) |
21 | kans op aanwezigheid van een explosiegevaarlijke stofwolk onder normaal bedrijf is groot (tussen 0,1% en 10% van de bedrijfsduur van een installatie of van de duur van een activiteit) |
22 | kans op aanwezigheid van een explosiegevaarlijke stofwolk is gering en slechts gedurende korte tijd (minder dan 0,1% van de bedrijfsduur van een installatie of van de duur van een activiteit) |