Centraal of decentraal noodverlichtingssysteem?

In noodsituaties kan het voorkomen dat de reguliere verlichting in uw gebouw uitvalt door een (algemene) stroomstoring. U bent wettelijk verplicht om duidelijke markeringen, vluchtweg- en noodverlichting in uw gebouw te hebben om ervoor te zorgen dat uw medewerkers en/ of bezoekers zo veilig mogelijk het gebouw kunnen verlaten. De wettelijke verplichting voor een adequaat werkend en goed onderhouden noodverlichting is vastgelegd in het Bouwbesluit 2012, de Arbowet en het Gebruiksbesluit 2008. De norm NEN-EN 1838 2013 geeft een toelichting over de wettelijke eisen waaraan het ontwerp van uw noodverlichting moet voldoen. Dit kan middels een centraal of decentraal noodverlichtingssysteem.

Centrale noodverlichting
Het centrale noodverlichtingssysteem heeft een centrale UPS (Universal Power Supply), ook wel Central Battery Unit (CBU) genaamd, die verschillende noodverlichtingsarmaturen aanstuurt vanuit een centraal noodvoedingscircuit. Doorgaans wordt de UPS naast de centrale voedingskast geplaatst. De zwaarte van de centrale UPS wordt bepaald door het aantal noodverlichtingsarmaturen dat u wilt aansluiten op de centrale UPS. Vanuit het centrale UPS moeten de noodverlichtingsarmaturen separaat bekabeld worden. Tevens dient u rekening te houden met de voorschriften van de norm NEN-1010.

Voordelen centrale noodverlichting

• Centrale noodverlichting is met name geschikt voor grote en hoge ruimten. Decentrale noodverlichtingsarmaturen met een eigen accu die een beperkte capaciteit heeft, produceren in noodstand slechts een bescheiden lumen output. Om aan de norm van gemiddeld 1 lux te komen zoals de voorschriften van norm NEN-EN 1838 2013, heb je dus veel noodarmaturen nodig, die allen natuurlijk ook een separate noodvoeding moeten hebben. Vaak is een oplossing voor grote en hoge hallen met een UPS daardoor goedkoper dan een decentraal systeem.
• Armaturen voor de algemene verlichting kunnen tevens gebruikt worden als noodverlichtingsarmaturen, zodat er niet speciale noodverlichtingsarmaturen benodigd zijn.
• De algemene kosten voor het onderhoud en de service voor het centrale noodverlichtingssysteem zijn veel lager. Als er onderhoud gepleegd moet worden, of er is sprake van een storing, dan is de centrale UPS altijd eenvoudiger te benaderen in tegenstelling tot noodverlichtingsarmaturen die op hoogte hangen. Indien een decentraal noodarmatuur in storingsstand staat (het rode i.p.v. het groene lampje brandt) dan kost het vaak veel tijd in arbeid en bijvoorbeeld de huur van een hoogwerker om de storing te verhelpen.
• Het onderhoud van centrale noodverlichtingsarmaturen is eenvoudiger, omdat dit systeem uit minder componenten bestaat, de centrale noodarmaturen zijn immers gewone armaturen die alleen een tweede noodvoeding hebben en geen separate accu ingebouwd hebben).

Decentrale noodverlichting
In de meeste gevallen wordt noodverlichting decentraal uitgevoerd. Dit houdt in dat het noodarmatuur voorzien is van zijn eigen accu, die de noodverlichtingslamp van stroom voorziet bij het uitvallen van de hoofdstroom. Decentrale noodverlichtingsarmaturen hebben een constante voeding nodig (fase en nul; 230V). Ze moeten tevens worden aangesloten op de voeding van de lichtgroep waarvan ze deel uitmaken en kunnen bovendien gewoon op een geschakelde fase aangesloten worden.

Voordelen decentrale noodverlichting

• De noodverlichtingsarmaturen van een decentraal noodverlichtingssysteem opereren zelfstandig en zijn daarom minder kwetsbaar. Bij een storing aan de UPS van een centraal noodverlichtingssysteem valt het gehele systeem uit, dat is nooit het geval bij een decentraal systeem.
• De algemene installatiekosten van een decentraal noodverlichtingssysteem zijn vaak lager, hoewel dit wel van de omstandigheden afhangt. Bij kantoren is het vaak wel het geval, echter de grootte en met name de hoogte van de hal waar noodverlichtingsarmaturen moeten komen zijn bepalend voor de installatiekosten en dan kan een centraal systeem voordeliger zijn.
• Het decentrale noodverlichtingssysteem is flexibeler, omdat het systeem ook makkelijker uit te breiden is.

Centrale of decentrale noodverlichting?

Het is afhankelijk van de omstandigheden en de situatie waarin de noodverlichting komt te hangen of het zinvoller is te kiezen voor een centraal of decentraal systeem. Het gaat hierbij om de volgende factoren:

• Het vereiste of gewenste lichtniveau voor de algemene veiligheid
• De grootte en hoogte van de diverse ruimten
• De omgevingstemperatuur van de noodverlichtingsarmaturen
• Het benodigde lichtniveau bij calamiteiten
• De mogelijkheden voor het vervangen van een batterij
• Uiteraard: de kosten.

Wanneer centrale noodverlichting beter dan decentrale noodverlichting?
U kunt beter kiezen voor een centraal noodverlichtingssysteem als u noodverlichting wilt installeren in een hoge ruimten of in ruimten met een hoge omgevingstemperatuur. Als u dan kiest voor een decentraal noodverlichtingssysteem kan de omgevingstemperatuur namelijk ervoor zorgen dat de levensduur van batterijen in de noodverlichting fors achteruitgaat. Ook is het verstandig om voor een centraal noodverlichtingssysteem te kiezen als u niet makkelijk bij de noodverlichtingsarmaturen kunt, bijvoorbeeld in hoge bedrijfshallen.

Yourlight heeft veel ervaring en kennis op het gebied van noodverlichting. Wij adviseren u graag wat voor uw situatie beter is, centraal of decentraal en wat de kosten daarvan zijn. Als u meer wilt weten over noodverlichting, of advies wenst van een van onze specialisten, neem dat contact met ons op.

Tips

• Check eens in de zoveel tijd of de decentrale noodverlichting nog een groen ledje geeft. Mocht de batterij aan z’n levenseinde komen, of is er een storing, dan gaat het ledje rood branden en moet u actie ondernemen.
• Om de werking van de noodverlichting te garanderen adviseren wij u om eens in de vier jaar uw noodverlichting te vervangen.